Güvenli Online Alışveriş İçin 18 İpucu
Online alışveriş artık bir vazgeçilmez
Online alışveriş artık hayatımızın bir parçası oldu. Her geçen gün internet erişiminin kolaylaştığı günümüzde birçok insan için vakitsizlik büyük bir problem oluşturuyor. Birçok kişiden “alışveriş yapmaya vaktim yok” serzenişini duymak mümkün.
Ticaret hacminin giderek arttığı da dikkate alınırsa kolayca internete erişen insanların çoğu online alışveriş yapıyor.
Birçok girişimin bulunduğu internetten online alışveriş yaparken dikkate edilmesi gereken en önemli 18 başlığı sizin için derledik.
1. Kişisel bilgisayarınızı kullanın
Güvende olmak için daima kişisel bilgisayarınızı kullanın. Herkesin kullanımına açık veya (internet kafedeki gibi) birçok kişi tarafından kullanılan bir bilgisayarın güvenliği konusunda bilgi sahibi olamazsınız.
Sizden önce kullanan kişi veya kişiler hangi sitelere girdiler, hangi yazılımları indirdiler, hangi yazılımları çalıştırdılar, hangi ayarları devre dışı bıraktılar gibi yüzlerce sorunun cevabını bilemeyeceğiniz için ortak bir bilgisayarı online alışveriş için kullanmayın.
Siz siz olun durumunu bildiğiniz bir bilgisayarı tercih edin, bu güvenliğiniz için çok önemli.
2. Bilgisayarınızın işletim sistemini güncelleyin
Her şey yolunda. Kişisel bilgisayarınızı kullanıyorsunuz ama işletim sisteminiz güncel mi ? Aman işletim sisteminiz güncel olsun.
Sebebi çok basit. İşletim sistemleri; tespit edilmiş açıklarını gidermek, zararlı yazılımın işletim sistemine girebileceği delikleri kapatmak, yeni bulunmuş güvenlik önlemlerini işletim sistemine eklemek gibi sebeplerle güncellenirler. Bunların dışında birçok sebep de olabilir tabi ki.
Özetle; işletim sistemi güncellemesi yararlı bir şeydir. Koskocaman firmalar güncellemeleri boşu boşuna yapmazlar. Siz de işletim sisteminizi güncelleyin.
Böylelikle işletim sisteminden kaynaklanabilecek güvenlik açıklarından korunmuş olursunuz.
3. İnternet tarayıcınızı güncelleyin
Hangi tarayıcı kullanıyor olursanız olun 3. maddede anlattığımız güncel olma sebepleri tarayıcınız için de geçerlidir.
Unutmayın; herhangi bir yazılımdaki güncelleme o yazılımın hatalarının düzeltilmesi olan bir özelliğin geliştirilmesi veya yeni bir özelliğin eklenmesi için yapılır.
Birçok tarayıcı güncelleme işlemini kendi kendine otomatik olarak yapar. Eğer tarayıcınızı kontrol etmek istiyorsanız kullandığınız tarayıcıya göre “hakkında” bölümünden versiyon bilgisi ve güncellemeye ulaşabilirsiniz. Bir başka yol ise tarayıcınızın yardım fonksiyonundan yardım alarak güncelleme bilgisine ulaşabilirsiniz.
4. Bilgisayarınıza antivirüs yazılımı yükleyin
İşletim sistemi ve tarayıcısı güncel bir kişisel bilgisayarınız olması sadece temel bir güvenlik adımıdır. Çok iyi durumdaki bir bilgisayar bile basit bir virüs sebebiyle çok ciddi bir güvenlik açığıyla karşı karşıya kalabilir.
Bilgisayar virüsleri çok çeşitte ve oldukça fazla sayıdadır. Bir çok virüsü güncel olarak takip ederek bilgisayarınızı bu virüslerden koruyacak bir antivirüs programın bilgisayarınıza kurmalısınız.
Antivirüs programı sizi virüslere karşı koruyacaktır.
5. Herkese açık Wi-Fi ağlarını kullanmayın
Dışarı çıktığınızda gittiğiniz kafe, restaurant gibi yerlerde hemen “wi-fi şifresini alabilir miyim” diye soranlardan mısınız ?
Eğer öyle biriyseniz siz yine wi-fi şifresini isteyin ama o bağlantıyla online alışveriş yapmayın.
İnternette dolaşın, resimlere bakın, videoları seyredin, sosyal medyadaki geyiklere katılın, birkaç resim beğenin, hikayenizi yayınlayın ama banka kartı bilgilerinizi gireceğiniz bölüm geldiğinde kendi internet bağlantınıza geçin.
Ortak alanlarda kullanılan internet bağlantılarını sağlayan ekipmanlar (mesela modemler) güvenlik açığı için ideal cihazlardır.
Birçok kişi ortak kullanıma açılacak bir internet bağlantısı için ilgili ekipmanın güvenliğini çok önemsemez. Herkesin kullanacağı bu yapılarda kullanılan şifreler, yapılandırma ayarlarında kullanılan bilgiler oldukça basittir.
Bu durum ortak kullanılan internet bağlantılarının güvenlik seviyesini düşürür. Kötü niyetli kişiler bu ağlar üzerinden kredi kartı bilgilerinizi çalabilir.
Açın kendi kişisel internetinizi, güvenli online alışverişinizi yapın.
6. Alışveriş yapacağınız web sitesinin güvenlik sertifikasını kontrol edin
Online alışveriş yapacağınız web sitesinin mutlaka bir güvenlik sertifikası olmak zorundadır.
Eğer web sitesinin güvenlik sertifikası yoksa muhtemelen bir şeyler ters gidiyor demektir.
Şunu bilmenizde fayda var; hiçbir banka güvenlik sertifikası olmayan bir web sitesine sanal pos vermez. Böyle bir web sitesi de kredi kartınızdan tahsilat yapamaz.
Online alışveriş yaptığınız sitenin güvenlik sertifikasını şu şekilde kontrol edebilirsiniz. Kişisel bilgileriniz gireceğiniz zaman (bu genellikle sepet sayfasından itibarendir) adres satırını kontrol edin. 1-Adres satırında https ifadesini görmelisiniz 2-Adres satırı yeşil renk olmalıdır.
Bu iki durum gerçekleşiyorsa o web sitesinin bir güvenlik sertifikası (SSL) var demektir. Bunun dışındaki sitelerden uzak durmalısınız.
7. Satıcıyı araştırın
Günümüzde birçok konuda binlerce, milyonlarca online alışveriş sitesi mevcut. Hemen hemen bütün sitelerde güveninizi kazanmak için belirtilmiş özellikler mevcut. Peki hangisi güvenli, nasıl tespit edeceğiz ?
Dürüst bir satıcı mutlaka kimliğini açıklar. Bu çok basit bir kuraldır. Eğer web sitesinde satıcıyla ilgili herhangi bir bilgiye ulaşamıyorsanız o siteden uzak durmanızda fayda var.
Birçok site “hakkımızda” bölümü oluşturur ve burada kendisiyle ilgili müşteriyi bilgilendirir. Gerçek ve dürüst bir web sitesi için bu bölümlerde açık ve net bilgiler bulursunuz.
Web sitesinin “iletişim” bölümündeki bilgiler açıklayıcı olmalıdır.
Siteyi inceleyin. Satıcının verdiği bilgileri dikkatle okuyun. Telefon edin, mesaj atın.
Satıcının gerçekliğini mutlaka kontrol edin.
8. Kullanıcı yorumlarını kontrol edin
Bir web sitesinden alışveriş yapmadan önce mutlaka sizden önce o siteden alışveriş yapmış diğer kullanıcıların deneyimleri hakkında bilgi edinin. Daha önce alışveriş yapan kullanıcıların memnuniyetlerini yaptıkları yorumlara göre değerlendirin.
Yapılan yorumlar size web sitesinin hizmet kalitesiyle ilgili bilgi verebilir.
Ayrıca sadece sitedeki değil, forumlarda, sosyal medya ağlarında da araştırma yaparak, o web sitesiyle ilgili diğer kullanıcıların yorumlarına göz atın.
Birkaç yorumla kendinizi iyi veya kötü yönde yönlendirmeyin. Ne kadar çok yoruma bakarsanız o kadar iyi. Buna bir süre ayırdığınızda sitenin durumu ortaya çıkacaktır.
9. Mesafeli satış sözleşmesini kontrol edin
Online alışveriş siteleri yasal olarak satış işlemini gerçekleştirmek için sizinle bir sözleşme yapmak zorundadır. Bu sözleşmeye Mesafeli Satış Sözleşmesi denir.
Web sitesinin mesafeli satış sözleşmesini kontrol edin. Wen sitesinin bu sözleşmeyi deklare etmesi gerekir.
Unutmayın; yaptığınız alışveriş ile ilgili yasal evrak Mesafeli Satış Sözleşmesidir.
10. Güçlü bir parola kullanın
Web sitelerindeki kampanyalardan, indirimlerden yararlanabilmek için çoğu zaman üye olmanız gerekir.
Üye olduğunuzda kişisel bilgileriniz kayıt altına alınır. Bunun amacı aynı bilgileri her seferinde girmekten sizi kurtarmak ve işinizi kolaylaştırmaktır.
Kredi kartı bilgileriniz kayıt altına alınmaz. Ancak bazı web siteleri sizden onay alarak kredi kartı bilgilerinizi de kayıt altına alabilir.
İşte bütün bu kişisel bilgilerinizin başka kişilerin eline geçmemesini sağlayan şey şifrenizdir.
Güvenli bir şifre oluşturmalısınız. Mesela 1234 🙂
Daha da güvenli olsun diyorsanız; en az 1 tane büyük harf, en az 1 tane küçük harf, en az 1 tane ( * & % + gibi) sembol ve sayılardan oluşan en az 8 karakter uzunluğunda (isterseniz daha uzun da olabilir, hatta ne kadar uzun o kadar iyi) bir şifre oluşturabilirsiniz. 😉
11. Renklere bakın, açıklamaları okuyun
Satın almak istediğiniz ürünün görseli sizin için en önemli materyaldir. Ekranda gördüğünüz renklere dikkat edin.
Renkler bilgisayarınızın veya telefonunuzun özelliklerine göre farklı gözükebilir. Bu küçük bir risk olsa da eğer renkler hakkında aklınızda soru işareti varsa satıcıyla iletişime geçin. İşini iyi yapan her satıcı size yardımcı olacaktır.
Ayrıca ürün açıklamalarını dikkatlice okuyun. Birçok satıcı ürün açıklamalarında ürünle ilgili detay bilgi vermektedir. Bu bilgileri okumanız ürünle ilgili daha fazla bilgi sahibi olmanızı sağlar.
12. Fiyat bilgisini kontrol edin
Bütün aşamaları başarıyla geçtiniz ve satın alma işlemini gerçekleştirmek üzeresiniz. Ödeme sayfasına geçmeden önce satın aldığınız ürünlerin isimleri, adeti, fiyatı ve varsa ekstra masraflar (kargo ücreti gibi) size özet olarak gösterilir ve onayınız istenir.
Ödeme sayfasına gitmeden önce ödeyeceğiniz toplam miktarı mutlaka kontrol edin. Böylelikle olası hataların önüne geçebilirsiniz veya (varsa) ödemeden önce faydalanabileceğiniz indirim veya avantajlardan yaralanabilirsiniz.
13. Sanal kart kullanın
Birçok bankanın sanal uygulaması vardır. Sanal kart uygulaması; mevcut kredi kartınızdan sizin belirlediğiniz miktarda bir limiti olan sınırlandırılmış (aslında normal) bir kredi kartıdır.
Sanal kart sayesinde yapacağınız alışveriş kadar limit belirleyerek güvenli bir alışveriş yapabilirsiniz. Alışverişi yapmak üzereyken sanal kart limitinizi istediğiniz miktarda belirlersiniz, alışverişinizi yaparsınız ve sanal kartınızı kapatırsınız.
Böylelikle olası kredi kartı bilgilerinizin çalınma ve kredi kartınızın başkaları tarafından kullanılma ihtimalini ortadan kaldırabilirsiniz.
14. 3D doğrulama kullanın
Sanal kartın haricinde ikinci güvenlik önlemi ise 3D akıllı şifre uygulamasıdır. Bankanızdan (eğer şimdiye kadar yaptırmadıysanız) internet alışverişleri için 3D özelliğini aktif hale getirin.
3D akıllı şifre sisteminde; siz kredi kartınızla bir alışveriş yaptığınızda web sitesi sizi bankanın onay sayfasına yönlendirir. Banka bu alışveriş için cep telefonunuza bir anlık bir şifre gönderir. Siz bu şifreyi ekrana girerek ödeme işlemini tamamlarsınız.
Böylelikle kredi kartınızı kendinizin kullandığını teyit etmiş olursunuz.
Hatırlatmakta fayda var; ÇarşıCadde.com’da 3D akıllı şifre sistemi geçerlidir ve kredi kartı bilgileriniz kaydedilmez. alışverişlerinizde kredi kartı bilgileriniz anlık olarak sayfaya yazdığınız andan itibaren şifrelenerek bankaya iletilir, bankadan gelen onay ile işleminiz tamamlanır.
15. Belgeleri kaydedin
Yaptığınız alışverişle ilgili yasal olarak mesafeli satış sözleşmesi ve ön bilgilendirme formunu onaylamanız gerekir. Eğer imkanınız varsa bu sözleşmelerin bir çıktısını alıp saklamanızda fayda var. Eğer bu imkanınız yoksa bu belgeleri sizin için kaydettiğimizi ve istediğinizde ulaşabileceğinizi belirtmek isteriz.
Ayrıca yaptığınız işlemlerle ilgili size SMS ve/veya eposta gönderilecektir. Bu SMS ve epostaları kayıt altında tutmanızda fayda var.
Bu kayıtlar olası problemlerde size yardımcı olabileceği gibi daha sonra yaptığınız alışverişle ilgili bilgi edinmek istediğinizde de başvurabileceğiniz kaynaklardır.
16. Banka hesabınızı kontrol edin
Alışveriş işlemini tamamladıktan sonra banka hesabınızı kontrol edin. Alışveriş yaptığınız tutarla kredi kartınızda çekilen tutarın aynı olduğunu teyit edin.
Eğer alışveriş tutarınızla kredi kartınızdan çekilen tutar aynı değilse alışveriş yaptığınız web sitesiyle hemen iletişime geçin.
17. Kargoyu teslim almadan önce paketi kontrol edin
Satın aldığınız ürün size ulaştırıldığında paketi teslim almadan önce mutlaka kontrol edin. Paketin açık olup olmadığını, hasar görüp görmediğini veya olası bir başka problem olup olmadığını kontrol edin.
Eğer paket ile ilgili bir sorun varsa kargo görevlisinden tutanak tutmasını isteyin.
Unutmayın; kargodan paketi teslim alıp formu imzalamanız “paketi eksiksiz ve tam aldığınız” anlamına gelir.
18. 6502 sayılı tüketicinin korunması hakkında kanun ile ilgili bilgi sahibi olun
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun genel olarak tüketici haklarını belirleyen bir kanundur. İnternetten alışveriş yaptığınızda 6502 nolu kanunun Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği sayesinde haklarınızı koruyabilirsiniz.
Online alışveriş kanunen mesafeli satış olarak tanımlanır ve 6502 sayılı kanunun ilgili yönetmeliği ile nasıl yapılacağı ve kuralları belirlenir.
Online alışveriş yaparken geçerli kuralları bilmeniz yararlı olacaktır. Eticaret siteleri yasal olarak bu yönetmelikte belirtilen kurallara uymak zorundadır. ÇarşıCadde.com Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğine uymaktadır.
Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Türkiye’de online alışveriş her gün büyüyor
Bilişim Sanayicileri Derneği’nin “Türkiye e-Ticaret Pazar Büyüklüğü – 2016” raporuna göre 2016 yılında Türkiye’de online alışveriş hacmi 30.8 Milyar TL’yi geçmiş durumda.
Bu artış her geçen gün büyüyor ve online alışveriş artık hayatımızın vazgeçilmezlerinden biri.
İnternetten alışveriş için sebebiniz ne olursa olsun yukarıda anlattığımız gibi basit önlemler alarak; kandırılma, kredi kartı bilgilerinin çalınması gibi korkulardan uzak online alışveriş yapılabilir.
Keyifli alışverişler.